Archief
In het Archief de lezingen en collegereeksen van de PostSchool. Meer informatie over de docenten kunt u vinden in het menu Over Ons - Docenten. Heeft u als organisatie interesse in een onderwerp voor een collegereeks op locatie kunt u contact met ons opnemen.
docent Paul Lemmens
Vrijheid vanuit de filosofie
Vrijheid vanuit de filosofie bekeken, filosofen van toen en nu komen voorbij in onze verwondering over vrijheid.
Wat is de betekenis van vrijheid in het nu? Wat is positieve en negatieve vrijheid? Is het mogelijk om vrij te zijn?
Door het lezen van literatuur en het uitvoeren van kleine opdrachten gaan we op zoek naar de betekenis van onze grootste waarde.
docent Mariska Horster gaf eerdere colleges filosofie bij de PostSchool en deze collegereeks wordt ook als cursus bij de Volksuniversiteit Breda aangeboden
Mariska Horster is docent filosofie.
Peter Haagh bij Bevrijdingscafé
Bevrijdingscafé
Gastspreker Peter Haagh
Tijdens deze sfeervolle bijeenkomst gaan we met elkaar in gesprek en delen we verhalen over oorlog, bevrijding en het leven daarna. De stellingen geven richting aan de verschillende tafelgesprekken.
Daarnaast vertelt Peter Haagh, historicus en vrijwilliger bij het Maczek Memorial Breda meer over de Vlucht van Breda, een belangrijk stukje lokale geschiedenis.
tentoonstelling bevrijding....en dan?
Lezing en rondleiding
De tentoonstelling Bevrijding...en dan? is van 1 oktober tot 30 november te zien bij Vredenbergh. In de tentoonstelling zijn tastbare herinneringen van Bredanaars te zien van de Tweede Wereldoorlog. Kunstenaar Renée van Oploo reageert met werk op het project. In de tentoonstelling liggen ook objecten van het Maczek Memorial. Kijk hier naar Hans Rombouts, die als Gast aan tafel bij Elisabeth TV vertelt over het Maczek Memorial Breda.
Gastspreker en rondleider Manon Wilbrink
Manon Wilbrink is docent van de PostSchool, zij is historicus en onderzoeker naar verschillende aspecten van oorlog. In de korte lezing zal Manon in op het belang van herdenken.
docent Paul Lemmens
Oorlog en Bevrijding
Een driewekelijkse collegereeks over oorlog en bevrijding, over hoe de gewone burger die door de geschiedenis heen beleefde, over bezetting en
bevrijding tijdens de tweede wereldoorlog en wat er over is van de vrede, de vrijheid en de Europese eenheid in de eenentwintigste eeuw.
1e bijeenkomst Hoe de gewone burger de oorlog beleefde: een overzicht van de 80-jarige oorlog tot en met 1939.
2e bijeenkomst 1940 - 2001 Bezetting en bevrijding,
Koude oorlog, dekolonisatie, Sovjet Unie.
3e bijeenkomst Oorlog en vrijheid in de Moderne Tijd:
vrede en vrijheid, Europese eenheid en nationalisme, Rusland.
Tim Stoop bij Park Zuiderhout
De Vlucht van Breda
Gastspreker Peter Haagh
Peter Haagh is historicus en als vrijwilliger verbonden aan het Maczek Memorial. Peter geeft een lezing over de vlucht van Breda waarin 50.000 Bredanaars op 12 mei 1940 evacueerden met bestemming Antwerpen om de strijd tussen de Franse en Nederlandse troepen en de Duitse bezetter te ontwijken.
Peter Haagh zette deze vlucht ook in historisch perspectief; het aantal mensen dat wereldwijd moet vluchten vanwege oorlog, conflict en onderdrukking is 120 miljoen.
Ook het verhaal 'De soldaten lagen bij goed weer te zonnen' van Tim Stoop, een bewoner van Park Zuiderhout die de vlucht zelf heeft meegemaakt, kreeg extra aandacht.
docent Teresa van de Ven 2024
Dante en Vrijheid
“La Divina Commedia” wordt vaak omschreven als “De reis naar de vrijheid” en blijkt in de huidige onrustige tijden verrassend actueel.
Dante leefde in een tijd die veel overeenkomsten vertoont met de onze, zoals politieke onrust, bestuurlijke crises, ontkerkelijking, immigratie en het verval van waarden en normen.
In zijn werk neemt Dante ons mee op een zoektocht door de Hel, het Purgatorium en het Paradijs, waarbij hij streeft naar zowel persoonlijke als politieke vrijheid en verlossing.
Teresa van de Ven slaat bruggen tussen de tijd van Dante en het heden door de denkers van toen en nu naast elkaar te plaatsen.
docent Katinka Tiemersma 2024
Shakespeare en zijn tijd
Hoe kan het dat men over toneelteksten van meer dan vierhonderd jaar oud maar niet raakt
uitgepraat? In de collegereeks Shakespeare en zijn tijd neemt Katinka Tiemersma u mee naar het Londen van Shakespeare, met in de hoofdrol de magie
van het theater.
We ontdekken het leven van Shakespeare en de bouw en inrichting van de theaters. Daarnaast
besteden we aandacht aan Shakespeares taal.
Met alle kennis die we opdoen gaan
we tenslotte in op zijn bekendste toneelstuk: Hamlet.
docent Teresa van de Ven 2024
Dante's goddelijke komedie
Dichter, schrijver en politicus Dante Alighieri (Italië, 1265-1321) noemde zijn beroemde boek La Divina Commedia (De goddelijke komedie) zelf graag ‘Het lied van de Ziel’ en ‘De Reis naar de Vrijheid’.
In het driedelige gedicht maakt hij een huiveringwekkende tocht via de Hel en het Vagevuur naar het Paradijs. Onderweg denkt hij na over levensvragen als de vrije wil en de persoonlijke verantwoordelijkheid van de mens.
In drie bijeenkomsten gaan we in op het leven van Dante en op de hoofdthema’s uit La Divina Commedia en bespreken we de betekenis van Dante’s werk voor onze tijd.
docent Paul Lemmens 2024
Duitsland in de 20e eeuw
Paul Lemmens bespreekt in drie colleges de binnenlandse ontwikkelingen en de rol Duitsland in Europa. In het eerste college beginnen we bij het Verdrag van Versailles (1919) en zien we hoe de daarbij gemaakte afspraken van invloed zijn op de democratische Weimar-Republiek (1919-1933). We eindigen bij de opkomst van de NSDAP in de jaren 20.
Het tweede college gaat over Duitsland als totalitaire staat onder de nazi’s, de Tweede Wereldoorlog en de periode direct na de Duitse capitulatie.
In de derde collegebijeenkomst bespreken we de BRD en de DDR en de jaren 1961 en 1989 voor Duitsland als belangrijkste partner binnen de EU.
gastspreker Esther van Rosmalen 2024
Meer dan Vincent
De interactieve lezing ‘Meer dan Vincent’ bij Park Zuiderhout ging vooral over de verschillende kunstenaars die in zijn voetsporen zijn getreden door in Zundert te werken op zijn geboortegrond. Iedere kunstenaar heeft een andere reden om zich in zijn werk te verdiepen, met elke keer een ander resultaat. Een lezing vol met oude bekenden en verrassingen, en ook over Vincent van Gogh.
De lezing kwam tot stand i.s.m. Levenskunst
docent May Verheyen 2024
Drie vrouwelijke kunstenaars in het Parijs van het interbellum
De Parijs. 1925. De stad is bijgekomen van de verschrikkingen van de eerste wereldoorlog, Kunstenaars van heel Europa vinden er elkaar.
Deze collegereeks gaat over drie vrouwen die in Parijs woonden in die periode: de veelgeprezen dichteres Marina Tsvetajeva en de vooraanstaand kunstenaar en kostuumontwerper Natalja Gontsjarova, beiden afkomstig uit Rusland, en de Franse componiste Germaine Tailleferre. Wat inspireert en drijft de drie vrouwen in deze dynamische en dramatische periode van de wereldstad?
docent Mariska Horster 2023
Humor vanuit de filosofie
De interactieve collegereeks Filosofie en humor ging over humor als verschijnsel en zal belicht worden vanuit de leer van drie filosofen die over humor hebben nagedacht en geschreven: Desiderius Erasmus, Henri Bergson en Tim Fransen. Zij leefden alle drie in een andere tijd. Mariska Horster neemt je mee in hoe humor een rol speelt in ‘het leven als tragikomedie’ en hoe humor ingezet kan worden om het leven in alle toonaarden het hoofd te kunnen bieden. Het is niet alleen luisteren. Je wordt ook geactiveerd met vragen en kleine opdrachten.
gastspreker Paul Lemmens 2023
PostSchool Lezing 2023
In de PostSchool 2023 lezing (met pauze) ligt de focus op de familiegeschiedenis van deze uit Midden-Duitsland afkomstige adellijke familie en haar wel en wee in Breda en de Baronie. Datzelfde Breda was een van de belangrijkste tonelen van de Tachtigjarige Oorlog. Misschien was Breda wel ‘de hoofdstad’ van het conflict dat de Republiek voerde met de Spaanse koningen en hun landvoogden in de Nederlanden.
Dat laatste blijft vaak onderbelicht, net als het feit dat diezelfde oorlog ervoor zorgde dat de Nassaus van een geslacht uit de Zuidelijke Nederlanden transformeerden in een min of meer Hollandse familie. Van Brussel ging het via Mechelen, Antwerpen en Breda rechtstreeks naar Den Haag.
docent Ben Verschuren 2023
Het begin van de opera
Het ontstaan van opera is opmerkelijk omdat het een van de weinige voorbeelden is waarbij de theorie aan de praktijk voorafging. De vroegste opera’s in Italië aan het eind van de 16e eeuw werden gecreëerd als een bewuste poging om de Griekse tragedie te doen herleven en te vernieuwen.
Barok kenner Ben Verschuren vertelt in drie collegebijeenkomsten aan de hand van muziekfragmenten over het ontstaan van de opera en de gevolgen van de opera voor de muziek. Tijdens je collegereeks gaat de docent dieper in op de invloedrijke componisten, zangers en zangeressen.
docent Manon Wilbrink 2023
Nederland en de koloniën, toen en nu
In deze collegereeks kijken we naar het koloniale verleden van Nederland aan de hand van deze thema’s:
Wat veroorzaakte de expansiedrift van de Republiek in de 16e eeuw? Hoe ontwikkelde het koloniaal denken zich in de eeuwen daarna?
Wat was de betekenis van de koloniën voor Nederland, wat was de invloed op economisch, politiek, cultureel beleid In Nederland? En waarom werd er in De Oost een ander beleid gevoerd dan in De West?
Hoe denken we anno 2023 over ons koloniale verleden, hoe verloopt het publieke debat hierover, bijvoorbeeld over slavernij, excuses van de koning, over de kunst uit de koloniën in onze musea?
Waar staan wij in deze discussies?
docent Paul Lemmens 2023
De Nassaus
Paul Lemmens neemt u mee op een historische tocht langs de verschillende generaties van de familie Nassau. Een collegereeks over macht en onmacht, nederlagen en successen, oorlog en vrede.
We beginnen in de hoge middeleeuwen en de vroegmoderne tijd: van Duitse graven werden de Nassaus Heren van Breda, die in dienst stonden van de Bourgondiërs en de Habsburgers.
In de tweede bijeenkomst gaan we naar de rol van de Nassaus in de Tachtigjarige Oorlog: hoe kon een familie uit de Zuidelijke Nederlanden een machtige Hollandse familie worden?
In de derde bijeenkomst kijken we naar het wel en wee van de Nassaus in de negentiende en twintigste eeuw, toen de stadhouders koningen werden. Aansluitend volgt er een rondleiding door de tentoonstelling De Nassaus in Breda in Stedelijk Museum Breda.
docent Rutger van Eijken 2023
Hannah Arendt
In drie bijeenkomsten spreken we over burgerschap.
Wat is burgerschap? Hoe dacht filosoof Hannah Arendt over burgerschap en samenleving?
Wat is het verschil tussen een ‘vrij mens’ en een burger?
Vanuit deze vragen komen we op onderwerpen als identiteit, cultuur, waarden, normen, mensbeelden, politieke voorkeuren, vrijheid van meningsuiting en (de grenzen aan) tolerantie.
docent Manon Wilbrink 2023
Wenen rond 1900
Wenen in het fin-de-siecle is in politiek, cultureel en sociaal opzicht een kleurrijke stad. Keizer Franz-Joseph voert vergaande vernieuwingen in het straatbeeld door.
Dankzij Gustav Klimt, de Wiener Sezession en de componisten Mahler en Brahms krijgt Wenen op cultureel gebied een internationaal aanzien. Maar spanningen tussen de verschillende bevolkingsgroepen en culturen leiden na de eeuwwisseling tot een internationale crisis, met het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog als
gevolg.
In drie collegebijeenkomsten bezoeken we de stad zoals die rond 1900 was. We zien hoe Wenen langzaam maar zeker verandert, we bestuderen de meesterwerken die er worden gemaakt en ontdekken hoe de politieke
gebeurtenissen de cultuur en het leven in de stad ingrijpend beïnvloeden.
docent Marionne van de Camp 2023
Mythologie
In de klassieke mythologie zijn mannen vaak helden en komen vrouwen er bekaaid vanaf. Wat is het verschil tussen het mannelijke en vrouwelijke perspectief, en hoe is dat zo ontstaan?
1 De tragedie Vrouwen van Troje van Euripides (bewerking Jean-Paul Sartre) volgt het lot van enkele
Trojaanse vrouwen nadat hun stad is geplunderd, hun echtgenoten zijn vermoord en de vrouwen op het punt staan als slaven te worden verhandeld.
2 In het boek Sappho’s sprong van Erica Jong, kruipt de schrijver in de huid van de onbevreesde dichter
Sappho van Lesbos.
3 De kruik van Pandora, het nieuwe boek van Nathalie Haynes, vertelt de Griekse mythologie vanuit het perspectief van vrouwen.
Ook besteden we aandacht aan de zeven Olympische godinnen die in de Griekse mythologie als vrouwelijke archetypen worden gezien
docent Thijs Bonger 2023
Op reis door de westerse muziekgeschiedenis
In drie bijeenkomsten op locatie Park Zuiderhout neemt Thijs Bonger ons mee door de muziekgeschiedenis.
De avontuurlijke reis begint bij de componist Scarlatti. Na tussenstops bij Boccherini en Haydn arriveren we bij Mozart, die we uitgebreid behandelen. Met Beethoven en Schubert vervolgen we de reis, nu eens met grote, dan weer met kleine stappen. We luisteren en bespreken meerdere muziekfragmenten.
Herkenbaarheid is een wezenlijk bestanddeel van ons muzikale genot. Het gevoel ‘O ja, dat stuk ken ik!’ brengt vaak een glimlach en ontspanning teweeg. Bij het beluisteren van bepaalde stukken muziek komen er allerlei herinneringen en associaties naar boven. Het is wonderlijk hoe diep sommige melodieën in ons geheugen zijn verankerd. Daarover praten we in klein gezelschap van maximaal tien deelnemers.
docent Frans Rutten 2022
Medische ethiek
Al sinds de Griekse oudheid speelt de medische ethiek een rol in ons leven en in de wetenschap. We kennen onder meer de Eed van Hippocrates en de ethiek van Albert Schweitzer. Ook tegenwoordig leggen artsen nog een belofte of eed af als zij hun artsenbul ontvangen, een die is aangepast aan de actuele maatschappelijke situatie en de meest recente medische inzichten.
Medische ethiek is niet een onderwerp waarbij kant en klare antwoorden gegeven kunnen worden.
Tijdens de bijeenkomsten gaan we in op het historische perspectief en de ontwikkelingen die geleid hebben tot de zogenaamde gezondheidszorg-ethiek in onze huidige maatschappij. Ook komen er vragen aan bod als: wat is leven, waar begint leven en waar eindigt het, wie beschikt er over het leven? Met behulp van casuïstiek zullen de diverse aspecten van medische ethiek vanuit diverse invalshoeken worden uitgediept.
docent Paul Lemmens 2022
de eerste wereldoorlog in de 21e eeuw
Deze reeks wordt in 2023 ook aangeboden bij Volksuniversiteit Breda.
Meer dan honderd jaar later lijkt de Eerste Wereldoorlog een echo uit een ver verleden. Niets is minder waar: denk aan de tribale oorlogen in het Midden-Oosten, religieus extremisme, de frustraties binnen de EU, opkomend nationalisme, de oorlog in Oekraïne, de energie- en klimaatcrisis. Bijna allemaal zijn ze terug te voeren op
de oer catastrofe van de moderne wereld: de oorlog van 1914-1918.
Aan de hand van thema’s gaan we in op de vormende werking van de oorlog en de daarop volgende vredesverdragen op de wereld van nu, en gaan we dieper in op ieders ideeën en vragen over deze onderwerpen.
docent Ben Verschuren 2022
Met Bach op reis
Een muzikale reis langs de plaatsen waar Bach woonde en werkte
In deze collegereeks die bij DeBreedonk en bij Vredenbergh heeft plaatsgevonden reizen we langs de plaatsen waar Johann Sebastian Bach (1685-1750) woonde en werkte. We zien hoe het hem daar verging, zowel privé als zakelijk, en luisteren naar zijn muziek.
We reizen we langs plaatsen waar Bach meestal maar kort verbleef. Het tweede college richt zich op Bach in Leipzig, de stad waar hij het grootste deel van zijn leven doorbracht.
In het salongesprek staan we stil bij zijn bekendste werk, de Matthäus-Passion. We bekijken en beluisteren fragmenten uit verschillende uitvoeringen, waaronder een dansvoorstelling. Tenslotte bespreken we wat de muziek van Bach voor ieder van ons betekent.
docent Simone Gerich 2022
De kapelmeesters van de San Marco
muziekgeschiedenissen uit Venetië
In deze collegereeks maken we kennis met de componisten van de Venetiaanse school.
We doen dat aan de hand van hun verhalen en muziek.
Aan het einde van de zestiende eeuw ontstond er in het rijke, onafhankelijke Venetië ruimte voor
nieuwe muziek. De kapelmeesters van de San Marco waren destijds de muziekpioniers.
Hoe klonk hun nieuwe muziek en hoe zag het muziektoneel eruit? Wat inspireerde deze componisten? In welke zin was hun muziek anders dan die van de tijd ervoor?
In de laatste bijeenkomst kijken we hoe de vernieuwingen uit de Venetiaanse tijd in latere muziek
zijn te herkennen en hoe ze onze eigen muziekkeuzes nog altijd beïnvloeden.
docent Mariska Horster 2022
Filosofische Trilogie
'Wijsheid begint met verwondering' (Socrates)
De betekenis van ontmoetingen is groot, of het nu om een vriendschappelijke of toevallige
ontmoeting gaat. In de ontmoeting met de ander ontmoeten we ook altijd onszelf. Wat
betekent de ontmoeting met onszelf en de ander in deze tijd?
Welke rol speelt hierin de verwondering?
Tijdens het uitvoeren van kleine opdrachten en de gesprekken met de medecursisten van het
college leren we onze geest te scherpen en zekerheden los te laten en opnieuw gedachten te
vormen. Wat is het goede, wat is het ware? Hoe spreek je de verwondering aan?
docent Marionne van de Camp 2022
Mythologie
Taal en symboliek in de Griekse mythologie
Homerus bezong in zijn Odyssee voor het eerst de menselijke zoektocht naar waarheid, zin en betekenis. In hedendaagse vertalingen en theaterteksten spreken zijn verhalen nog steeds tot de verbeelding. Reden genoeg om de reis van Odysseus in deze collegereeks over mythologie centraal te stellen. We verdiepen ons in de thema’s, het taalgebruik, de vertalingen en bewerkingen, de symboliek en de verbeeldingskracht. Tijdens de twee salongesprekken bespreken we hoe je het verhaal van Odysseus in je eigen levensverhaal kunt herkennen.
gastspreker Hans Luiten 2022
Benefietlezing PostSchool Lezing 2022
Begrijpt u het conflict in Oekraïne nog
Een lezing in samenwerking met de Volksuniversiteit Breda en Nieuwe Veste
In dit college van 2 uur werd u door docent en historicus Hans Luiten de achtergronden van het huidige conflict uitgelegd. Een verhaal over kozakken en Krim-Tartaren, Lemberg, Lviv en Lvov, de honger van de Holodomor, de Hagia Sophia en Donetsk, Poetin en de ineenstorting van de Sovjet-Unie. En uiteraard waar gaat dit eindigen.
Nieuwsgierig naar onze collegereeksen?
De PostSchool biedt collegereeksen en salongesprekken aan op het gebied van kunst, cultuur, religie, filosofie, en geschiedenis in een interactieve
vorm.